Hà Phan (chữ Hán: 何藩, Ho Fan) (sinh 8/10/1937 tại Thượng Hải – mất 19/6/2016 tại San Jose, California) là một nhà nhiếp ảnh, diễn viên và đạo diễn Hồng Kông. Được biết tới nhiều nhất qua các bức ảnh đen trắng lấy bối cảnh đô thị Hồng Kông. Ông đã được trao trên 280 giải thưởng tại các triển lãm và cuộc thi nhiếp ảnh quốc tế kể từ năm 1956 (Nguồn: wikipedia).
Để tưởng nhớ một trong những nhà nhiếp ảnh đường phố nổi tiếng và có ảnh hưởng nhất thế giới vừa mới qua đời, tôi muốn giới thiệu tới các bạn một số bức ảnh nổi bật trong sự nghiệp của ông. Mặc dù mới được biết tới Ho Fan nhưng những tác phẩm của ông đã làm cho tôi có ấn tượng mạnh về bố cục, ánh sáng và cảm xúc cô đọng trong từng tấm ảnh. Tuy bối cảnh chủ yếu là Hong Kong, nhưng ảnh của Ho Fan mang lại cảm giác thân thuộc qua những chủ đề về đường phố, dân lao động, những khu ổ chuột, trẻ em, gợi lại 1 thời kỳ gian khó của Việt Nam.
Ho Fan thường tận dụng các hiệu ứng đổ bóng, ngược sáng và sương khói tạo nên vẻ dreamy (vẻ mơ màng ?) cho ảnh. Ông chia sẻ trong 1 buổi phỏng vấn: “Tôi chụp ảnh rất bản năng. Tôi thấy thế nào thì chụp như thế đó. Tôi không tuân theo phong cách, triết lý hay người thầy nhất định nào.” Thế nhưng phong cách của ông cũng chịu ảnh hưởng bởi huyền thoại nhiếp ảnh Henri Cartier-Bresson với thuật ngữ “The decisive moment” – thể hiện rõ trong bức ảnh “As Evening Hurries By” bên dưới.
Her Study (1963)
Private – Riêng tư (1960)
As Evening Hurries By (1955) một trong những bức ảnh yêu thích của Fan Ho. Kể về tấm ảnh này, ông từng nói “Tôi chụp bức ảnh tại một khu phố Tây ở Hồng Kông. Khi đó tôi học môn văn học Trung Quốc và tìm được một bài thơ rất tâm đắc. Tôi nghĩ mình phải tìm được một nơi nào đó trong thành phố này cũng mang đến cảm xúc y hệt thứ cảm xúc tôi có được sau khi đọc bài thơ đó. Nghĩ vậy, tôi tìm đến khu phố Tây và đến đó trong nhiều ngày. Khoảnh khắc người đàn ông kéo xe, khoảng lặng của không gian, sự chậm rãi của ánh sáng…tất cả giúp tôi tìm được khoảng khắc quyết định để chụp. Sau nửa thế kỷ chụp tấm ảnh, mọi cảm xúc gắn liền với tấm ảnh vẫn ám ảnh tôi”.
Inferno (1962)
Có thể xem thêm các tác phẩm của Ho Fan tại đây (chủ yếu bao gồm các ảnh đen trắng được nhiếp ảnh gia lựa chọn): http://www.fanhophotography.com/
Một vài bức ảnh màu tuyển chọn của cùng tác giả: http://hongwrong.com/fan-ho-in-colour/