ISO cao ở MAS compact - sự thật không như quảng cáo

starnt

starnt

New member
GẮN KẾT
GÂY DỰNG
Vài ngày trước Dpreview đã có một bài khá chi tiết về ISO cao ở máy ảnh số compact: hãy làm rõ sự thật và những lời khuếch trương.
http://www.dpreview.com/articles/compactcamerahighiso/
Bận quá, hôm nay thứ 6 lược dịch cho các bác xem chơi

Cho tới vài năm gần đây, các nhà sản xuất máy ảnh số vẫn rất vui vẻ chấp nhận sự thật rằng các chíp cảm quang bé xíu với độ phân giải cao thì sẽ không đủ nhạy để đẩy ISO lên cao - hiếm có chiếc nào có ISO 400 trở lên.
Điều này rất đáng thất vọng vì có quá nhiều trường hợp cần phải chụp trong điều kiện thiếu sáng mà không được mở hoặc rất tránh mở flash. Đó là khi chụp phong cảnh thiếu sáng, chân dung đời thường hay thể thao vận tốc cao ... có qua nhiều tình huống mà chế độ nhạy sáng cao sẽ cực kỳ có lợi (với người sử dụng máy dSLR thì cứ tự nhiên chẳng phải lo lắng gì).

Vấn đề khả năng ISO cao ở máy compact lần đầu tiên được lăng xê là khi chiếc Fujifilm FinePix F10 được giới thiệu vào năm 2005 - chiếc đầu tiên có ISO 800 chất lượng và ISO tối đa là 1600 (sau này là các series FinePix F30 và FinePix F31fd) - một điểm nhấn quá giá trị trong một rừng các model tựa tựa như nhau của hàng loạt các nhà sản xuất.

Chỉ trong vòng 18 tháng, tất cả các máy ảnh compact đều thêm mắm thêm muối đẩy lên ISO 800, ISO 1000, ISO 1600 hoặc thậm chí cao hơn - các chế độ chụp "nhạy sáng", "thiếu sáng" đặc biệt. Có lẽ cũng chẳng đáng ngạc nhiên khi hầu hết các máy compact mới nhất 6-10MP đều dùng chiêu này - chúng tôi tin rằng người tiêu dùng đã bị các nhà sản xuất đánh lừa về chất lượng thực tế của hầu hết máy ảnh compact ở chế độ ISO cao và trong điều kiện thiếu sáng. Vì vậy chúng tôi đã viết bài tiểu luận này để phơi bày sự thật sau những lời quảng cáo về các chế độ ISO cao.

Trước hết là những thông tin về kỹ thuật

Kích thước cảm biến:

Cảm biến CCD sử dụng cho các máy compact là loại nhỏ, rất nhỏ là đằng khác. Thông thường kích thước đường chéo chỉ khoảng 9mm đến 14mm - trong khi ở hầu hết máy dSLR là 30mm (là 43mm ở máy 'full frame' SLR - bằng kích thước phim 35mm). Ấy thế nhưng - chỉ trừ một vài ngoại lệ - các máy compact lại có số điểm ảnh - độ phân giải - chẳng kém gì dSLRs - tại thời điểm của bài viết này, một vài model đã tới 10 - 12 Mega pixel.

Chẳng cần phải khoa học cao siêu gì cũng có thể nhận ra được rằng nếu cắt 2 chip như cái bánh thành 10 triệu phần thì 1 phần của cái bánh nhỏ nó cũng sẽ bé xíu so với 1 phần của cái bánh lớn - tuy chúng cũng gọi là 1 miếng - 1 pixel. Với cái điểm ảnh tí xíu đương nhiên là nó sẽ bắt sáng yếu hơn nhiều. Nhạy sáng yếu có nghĩa là bộ vi xử lý trong máy ảnh phải hoạt động với tín hiệu sáng yếu và thế là sẽ có cả đống vấn đề nảy sinh.
sensorsizes.gif


(phải đưa con đi nhà thiếu nhi rồi, nó kêu khóc quá, khi nào về tớ lại dịch tiếp)
 
ISO ở mấy P&S thì nó ko như quảng cáo cả, ngay cả máy DSLR xịn ở ISO 1.600 hình cũng bị vỡ huống gì là các máy P&S. Các máy P&S Olympus thường có ISO rất cao, cá biệt có máy tới 6.400 như Olympus mju 1000 10. Nhưng thật sự hình chụp ở chế độ trên ko bao giờ là đẹp được
 
Cứ suy ra từ phim nhựa 35mm là hiểu ngay thôi, Phim càng nhạy sáng (có số ISO càng cao) thì bị hạt nhiễu càng nhiều. Các loại phim dân dụng bán ngoài thị trường thường chỉ có độ nhạy tới iso 400 là nhiều trên nữa là loại phim chuyên dụng chỉ sử dụng trong các môi trường đặc biệt thôi. Máy số cũng kg nằm ngoài quy luật này, tuy nhiên do được quảng cáo quá mức nên người tiêu dùng dễ bị thuyết phục bởi những thông số iso cao ngất trời này trong khi điều này thực sự chả giúp chúng ta có được tấm ảnh đẹp hơn mà thậm chí còn xấu đi :(
 
sensorsizes.gif

Những tấm chip trên đây cho thấy kích thước tương đối của 3 loại chip thường thấy. Để đưa được một số lượng điểm ảnh nào đó vào 1 chíp thì đương nhiên các điểm đó phải bị ép nhỏ. 2 miếng lớn bên trái thường dùng cho dSLR trong khi 2 cái nhỏ bên phải là cho các máy compact

Vấn đề của độ nhạy thấp

Độ nhạy thấp có nghĩa là ta cần nhiều ánh sáng để có thể biến thành tín hiệu điện tái tạo ra hình ảnh. Trong điều kiện ánh sáng mặt trời thì chẳng thành vấn đề, nhưng không phải lúc nào cũng có nắng chói chang. Ta vẫn cần phải chụp trong điều kiện thiếu sáng hoặc chụp với tốc độ cao để ghi lại những hình ảnh chuyển động mà không bị nhòe.

các chế độ đặt ISO

Thời của FILM ta phải mua phim có độ nhạy cao (ISO hoặc ASA cao) để chụp thiếu sáng hoặc chụp hành động nhanh. Trong kỷ nguyên số, ta chỉ cần đặt ISO ngay trong máy ảnh từ ISO 50 (thấp) cho tới ISO 1600 hay cao hơn nữa.

Cần lưu ý rằng thực tế là ta đang khuếch đại tín hiệu từ CCD chứ không phải làm cho CCD nhạy sáng hơn. Đương nhiên cuộc đời không ai cho không ai cái gì, và nếu đẩy ISO lên cao quá thì đổi lại sẽ là những hệ lụy tương đối trầm trọng.

Nhiễu

Giống như các loại mạch điện khác, tấm cảm quang CCD không hề hoàn hảo, trong quá trình làm việc nó cũng sinh ra nhiễu - là những lỗi sai số ngẫu nhiên trong tín hiệu tái tạo hình ảnh (giống như nhiễu ở TV hoặc radio khi sóng yếu). Nhiễu ở ảnh số trông như "hạt" hay như những đốm bẩn sai màu.

Lượng nhiễu sinh ra do 1 cảm quan thường là hằng định tuy nó có thể hơi tăng khi phơi sáng lâu hoặc ở nhiệt độ cao. Tại chế độ ISO thấp, lượng nhiễu sinh ra bởi CCD là rất thấp, do đó không ảnh hưởng đáng kể tới chất lượng ảnh. Tại chế độ ISO cao, chíp xử lý của máy ảnh phải gồng mình khuếch đại một tín hiệu yếu, mà nó lại không biết tín hiệu nào là nhiễu tín hiệu nào là hình ảnh thật, và vì vậy nhiễu cũng bị khuyếch đại luon và kết quả là nhiễu càng lộ rõ trên hình ảnh.

Hầu hết dSLR cho những hình ảnh có thể nói là không nhiễu ở ISO thấp (thường là ISO 100-200), và nhờ chíp cảm quang CCD hoặc CMOS tương đối nhạy, hình ảnh không bị quá nhiễu ở ISO 400-800. Một vài model có thể cho những hình ảnh hoàn toàn có thể dùng được ở ISO 1600 thậm chí ISO 3200.

Cảm quang ở các máy compact thường chỉ dùng được ở ISO thấp nhất (thường là ISO 50-100). các mức cao hơn sẽ cho nhiễu cao nhất là khi tới ISO 400 hoặc cao hơn, nhiễu nhiều đến mức chỉ có thể in ảnh nhỏ mà thôi.

Vậy nhưng các nhà sản xuất hiện đang dùng "độ nhạy cao" để làm điểm nhấn quảng cáo; thậm chi lên tới 1600 hay 3200. lưu ý rằng nếu để ở chế độ này thì họa hoằn lắm mới có kết quả như ý, còn đại đa số là quá nhiễu hoặc quá mờ hoặc ... cả hai.

Giảm nhiễu

Máy ảnh nào cũng phải áp dụng thuật giảm nhiễu đặc biệt ở ISO cao, nhưng chỉ có 1 số ít là hiệu quả tốt. Bản chất của nhiễu làm cho việc loại bỏ nhiễu quá khó khăn đến mức lọc nhiễu thì lọc cả chi tiết làm mất nét của hình ảnh.

Số MÊ ngày càng cao trong những miếng chip nhỏ của máy ảnh hiện nay đã làm cho Lọc Nhiễu phải làm việc ngay cả ở chế độ ISO thấp nhất, động tác này ảnh hưởng rõ tới các chi tiết tương phản thấp như tóc, tán lá. Tác động phá hoại của Lọc Nhiễu càng nặng nề khi đưa ISO lên cao và khi tới 400 hoặc cao hơn thì kết quả là chỉ có thể in ảnh ở khổ nhỏ nhất mà thôi.

Nối điểm ảnh

Cùng với chiến thuật giảm nhiễu, nhiều nhà sản xuất đã áp dụng kỹ thuật có tên "nối điểm ảnh" cho chế đô ISO cao. Nói đơn giản, nó là kỹ thuật hợp nhất 4 điểm ảnh gần nhau thành một "siêu điểm ảnh". Ý tưởng là hi sinh độ phân giải (bớt tổng điểm ảnh) để đạt độ nhạy (vì mỗi "siêu điểm ảnh sẽ có tín hiệu của nhiều điểm cộng lại).

Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy kết quả cũng không mấy khả quan. Một phần là do ngay từ đầu các điểm ảnh nhỏ trên miếng chip nhiều megapixel đã kém nhạy sáng rồi (4 điểm ảnh nhiễu chẳng làm nên một "siêu điểm ảnh không nhiễu) và một phần là do các nhà sản xuất lại "tăng cỡ" kết quả lên để được "độ phân giải tối đa" ở ISO cao, thế là lại càng lộ rõ cái sự mất nét.

Vậy ISO cao ở máy compact có tệ đến thế không?

Nói một chữ, CÓ. Đương nhiên mọi thứ còn phụ thuộc vào việc bạn định làm gì với tấm ảnh cũng như kỳ vọng của bạn. Rõ ràng là tệ đến đâu còn giao động giữa các model và tùy chip cảm quang.

Starnt: khi mua máy ảnh compact đừng bị mê hoặc bởi CHẤM và ISO và tên tuổi của nhà sản xuất. Cần xem kỹ các tính năng khác, đọc user review và xem hình chụp thật của các user để có lựa chọn cuối cùng cho mình

Một máy ảnh compact lý tưởng là máy dùng chip SUPER CCD của Fuji, tính năng của Canon, Ống kính của Leica và giá tiền của Panasonic :D :D :D

Dịch mệt quá các đồng chí ạ, có ai thương thì bấm vào reputation cho tớ lên Power = 5 nhé :D
 
còn phải mỏng như Sony, pin trâu như Casio, chống nước như Olympus v.v.. chứ anh starn :D
mà nikon mới rẻ cơ :p

p/s : anh starn có bài nào hướng dẫn nâng cao cách sử dụng máy ảnh số hiệu quả đi ... em chụp đêm tệ lắm :( mà nhất mấy lúc đi xem ca nhạc thì chả biết chụp thế lào
(p&s thoai :()
 
Xin được bổ sung thêm: ngôn từ trong bài viết là máy compact, tuy nhiên có thể được hiểu là tất cả các máy không phải dòng dSLR vì thực ra các máy như FujiF9000, Olympus SP550UZ, SonyH9, CanonS5, PanaFz50 .... to cũng ngang ngửa dSLR nhưng chip cảm quang thì cũng tựa tựa như những chiếc compact siêu mỏng kiểu T100 cho chị em phụ nữ mà thôi

@Patrick: Chụp thiếu sáng yếu là nhược điểm cố hữu của dòng máy compact rồi, giải pháp tối ưu là sở hữu chiếc FujiF30 hoặc F31fd và gần bằng nó là FujiF40fd, F20, F10, nếu không thì cũng kiếm cái nào có chống rung
Chẳng có giải pháp nào khác ngoài việc đẩy ISO lên cao (400-800) rồi sống chung với ... nhiễu. Thấy nhiều user dùng phần mềm Noise ninja để lọc nhiễu, tớ chưa dùng bao giờ.
 
F30 em xài rồi, ko hiệu quả mấy.
hình như chỉ có nước bó tay :D

nhất là khi đã đẩy iso cao lên, mà đi chơi thì làm gì có tripod ... cầm tay thì cứ thế mà vô vọng :mad: is của 900is này, cũng chả được gì ...

p/s : anh starn khuyên em nên mua con dslr nào cho hợp túi tiền mà ít phải đầu tư nhỉ ?
 
patrick835 nói:
còn phải mỏng như Sony, pin trâu như Casio, chống nước như Olympus v.v.. chứ anh starn :D
mà nikon mới rẻ cơ :p

p/s : anh starn có bài nào hướng dẫn nâng cao cách sử dụng máy ảnh số hiệu quả đi ... em chụp đêm tệ lắm :( mà nhất mấy lúc đi xem ca nhạc thì chả biết chụp thế lào
(p&s thoai :()
Nhấn để mở rộng...

Xin được tiếp lời Bác starnt để trả lời anh patrick835 : Nếu anh thường xuyên chụp ảnh về đêm hoặc những nơi ánh sáng yếu anh có thể chọn máy Sony, vì hãng này có công nghệ độc quyền hỗ trợ cho ảnh chụp ban đêm và những nơi thiếu sáng kể cả thiếu sáng trầm trọng. Cũng lưu ý chụp ảnh đêm nếu máy có IS (chống rung) thì hoàn toàn không có vấn đề gì, còn không có IS phải cầm chắc tay, trước khi bấm máy phải nín thở để tránh ảnh chụp bị nhòe do ảnh hường của rung.

Còn nếu anh dùng máy ảnh ống kính rời, với điều kiện không ánh sáng (tối om) anh có thể chọn chế độ :
1. Chọn chế độ chụp A-DEP, có flash +2/3, chế độ bù sáng +1/3. ISO 800. Tốc độ 1/60, khẩu độ 5.6, cự ly tối đa 3 mét (ngoài tầm này đèn flash trong máy với không tới, hậu cảnh đen xì). Bảo đảm ảnh đẹp không bị Noise.
2. Hoặc chế độ chụp chọn Av, tốc độ tự động, có flash +2/3, chế độ bù sáng +1/3. ISO 800, khẩu độ 5.6, cự ly tối đa 3 mét.

Đây chỉ là thông số tham khảo, không phải máy nào cũng hoàn toàn giống nhau.
- IS của máy 900IS rất hiệu quả sao Bác lại nói không được gì? Vào menu kiểm tra lại xem IS đóng hay mở?
 
@Patrick: Nếu Cá đã chê FujiF30, chê IS của canon tức là nhu cầu đã rất cao đến mức compact không thể đáp ứng được rồi. Tớ không hề "chiên gia" về SLR vì vậy có thể phải nhờ đến các bác Lamson, cuhiep, hepza ... nhưng có lẽ nên bắt đầu bằng những dòng entry level :D

@Lamson: chức năng chụp đêm và rất thiếu sáng của Sony (Fuji) là dựa vào khả năng bắt hồng ngoại của chip chứ không phải là chip đó nhạy sáng (ánh sáng thường) - có thể là hồng ngoại thụ động do vật thể phát ra hoặc dùng 1 bóng đèn hồng ngoại để chiếu chủ động (các đời máy quay, chụp của sony mà mới nhất là chiếc H9) - đương nhiên lên hình sẽ là màu xanh xanh điển hình.
Thực ra gần như chip nào cũng bắt hồng ngoại và bắt mạnh đến nỗi người ta phải đặt trước mỗi chip cảm quang 1 cái lọc hồng ngoại để nó khỏi làm hỏng ảnh trong điều kiện ánh sáng thường.
http://www.cameralabs.com/reviews/SonyH9/sensor.shtml

Ngoài siêu CCD của Fuji có thể "hạ gục" các chip khác ở cùng kích thước và thậm chí có thể thi đấu một 8 một 10 với dSLR, thì độ nhạy sáng phụ thuộc chủ yếu vào kích thước chip, vì vậy đừng hi vọng compact có thể bắt được hình ảnh đẹp như mơ của đêm rock cuồng loạn ở khoảng cách 50m :D

ResizeofDSCF0760.jpg

FujiFinePix2800zoom, 2.0M chụp tại Tiphany show - của các anh chàng Gay tại Pataya năm 2002
 
chà anh Starnt chụp đẹp quá, chắc fải xách máy theo a xin làm đệ tử thôi
 
@lam sơn : em đang nói về P&S mà anh :(
@starn : em nghĩ cũng đã cố gắng tận dụng các khác năng của máy rồi, chụp out door thường thì không vấn đề gì, tuyệt vời (cảm thấy khá đủ) nhưng đêm thì không thể nào vừa lòng được.

em toàn đi ca nhạc, văn nghệ về đêm, mà cũng không có được chỗ nào ngồi yên 1 chỗ để chọn cảnh đâu ...
 
Tính năng chỉnh ISO ở các các máy ảnh số P&S được các hãng sản xuất sử dụng các thuật toán và phần mềm điều khiển song song cùng với các thông số của máy sao cho thông tin của bức ảnh gần với máy ảnh phim nhất. Tuy nhiên các hãng đưa ra dải ISO rộng hay hẹp chỉ nói lên khả năng điều chỉnh của nó thôi. Trong thực tế, các thông số ISO của máy ảnh số khi được các bác điều chỉnh bằng tay chỉ có giá trị đúng trong một điều kiện ánh sáng nhất định với điều kiện là đối tượng chụp phải là tĩnh, việc điều chỉnh ISO mỗi loại máy một khác. Do đó, mỗi máy P&S chỉ cho phép chụp đẹp trong phạm vi các thông số ở mức lý tưởng do nhà sản xuất mong muốn mà thôi, điều này thì không hãng nào dám nói ra :). Do yếu tố giá cả tác động lớn đến dòng máy này nên cùng với sự phát triển của công nghệ, số lượng người dùng máy ảnh số P&S ngày càng đáp ứng được các nhu cầu chụp ảnh đời thường của đông đảo khách hàng với chi phí phù hợp hơn. Việc sản xuất để cho ra đời dòng máy ảnh số P&S có giá cao để đáp ứng được chất lượng ảnh chụp đi ngược lại với xu hướng đã hình thành hiện nay của khách hàng khi họ sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn để đáp mua máy ảnh dSLR nhưng chỉ chấp nhận số tiền đầu tư vừa phải để mua máy ảnh số P&S.

P&S có một tính năng pre-view và review rất hứu ích để mọi người chọn cho mình kinh nghiệm chụp sao cho đẹp và tối ưu trong các điều kiện sáng và đối tượng, hoàn cảnh khác nhau. Kinh nghiệp vẫn luôn là yếu tố đóng vai trò quyết định tới việc cho ra đời các bức ảnh đẹp, mang tính nghệ thuật, điều này luôn luôn đúng ngay cả với các máy ảnh chuyên nghiệp, các nhà nhiếp ảnh chuyên nghiệp.
 
vậy em còn cần thêm kinh nghiệm, rồi chắc cũng đổi qua (đờ) sờ lờ (rờ) :D
đúng là nếu mua máy giá cao thì mua mí con sờ lờ giá bèo còn hơn, hehe
 
Bạn phải đăng nhập hoặc đăng ký để bình luận.
Back
Top